Το αδιαχώρητο στην εκδήλωση-αφιέρωμα του ΚΚΕ στον Σκαρίμπα, που έγινε στο αμφιθέατρο της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας στη Χαλκίδα το βράδυ της Κυριακής 10 Μαρτίου.
Συγκροτημένη και δυναμική η ομιλία του εκπροσώπου του ΚΚΕ (Δημήτρης Λιάσκος), τόσο για τον Σκαρίμπα όσο και για τις θέσεις του κόμματος στα κρίσιμα της πολιτικής επικαιρότητας.
Συγκινητική η τίμηση απ’ το ΚΚΕ του Συλλόγου Φίλων Γ. Σκαρίμπα και του προέδρου του (Κώστας Μπαϊρακτάρης) για την πολύχρονη συνεισφορά στον τοπικό πολιτισμό μέσα και από την ανάδειξη της πολιτισμικής κληρονομιάς του Σκαρίμπα.
Επιτυχής η επιλογή κειμένων για αφήγηση, στα πλαίσια του αφιερώματος, από τη θεατρική ομάδα του ΚΚΕ, καθώς έδειχνε τις βασικές πλευρές του έργου του Σκαρίμπα στη σύνδεσή του με τα λαϊκά δίκαια.
Εξαιρετικές και οι μουσικές επιλογές. Ακούστηκαν 11-12 τραγούδια- ποιήματα του Γ. Σκαρίμπα μελοποιημένα από τους καλλιτέχνες της περιοχής μας, Γιώργο Τζώρτζη, Δημήτρη Μακρή, Θανάση Σωτηρόπουλο, τραγουδισμένα από Γιώργος Τζώρτζης, Νίκος Παχής, Μαίρη Σακκή και υπό τους ήχους που χάριζαν ο Βαγγέλης Μαρκάκης (κιθάρα), ο Δημήτρης Παππάς (μπουζούκι) , ο Χάρης Παπανικολάου (μαντολίνο), ο Δημήτρης Λιάσκος (φλάουτο), ο Βασίλης Αφράτης (κόντρα μπάσο).
Αποσπάσματα από την ομιλία του εκπροσώπου του ΚΚΕ, Δ. Λιάσκου:
Ο Σκαρίμπας μέσα από το έργο του παίρνει σαφή θέση με τη σωστή πλευρά της ιστορίας και επιδρά στην εποχή του. Για παράδειγμα, στον πρόλογο του έργου του “Φυγή προς τα εμπρός” γράφει για τους μεγάλους ιμπεριαλιστικούς πολέμους που έζησε “Τον πόλεμο δεν τον θέλησαν οι λαοί (που μόνον τον υπέστησαν) αλλά οι ιθύνουσες τάξεις τους για τα κρυφά συμφέροντα τους”.
Με το συνολικό του έργο ουσιαστικά τάσσεται με το μέρος του λαού, με τους καημούς, με τις αγωνίες και τους αγώνες του. (…) Όπως γράφει κι ο ίδιος σε άρθρο στο περιοδικό Μακεδονικές Ημέρες στο έργο και το στυλ του περισσότερο απ’ όλα επέδρασαν «…οι παραδόσεις του ελληνικού λαού, τα παραμύθια, τα φολκλόρια του, ο Καραγκιόζης, οι καημοί και η δύσκολη πορεία του προς το δρόμο των αιώνων τους οποίους πατάει και διέρχεται».
Ξεχωριστή σημασία ανάμεσα στο πλούσιο έργο του, έχει το πολύτομο έργο για την επανάσταση του ‘21, με τίτλο “Το 1821 κι η Αλήθεια” που τάραξε τα νερά της αστικής ιστοριογραφίας, καθώς επιχειρεί μια διαλεκτική ιστορική προσέγγιση. Κόντρα στο κυρίαρχο αφήγημα της εποχή του για την “εθνική ομοψυχία” γράφει “Έθνος είναι ο λαός. Τα συμφέροντα είναι αντιέθνος. Ο λαός έχει πατρίδα. Τα συμφέροντα δεν έχουν”.
Ο Γιάννης Σκαρίμπας στάθηκε κόντρα στα κέντρα εξουσίας αλλά και στους καλλιτέχνες που τα χαϊδολογούσαν. Παίρνει δραστήριο μέρος στη διαπάλη των λογοτεχνικών κύκλων με έκδοση περιοδικών και αρθρογραφία, όπου η συζήτηση για τα διάφορα στυλ ουσιαστικά αφορά την ταξική θέση που παίρνουν οι διάφοροι λογοτέχνες. Γράφει σχετικά στο βιβλίο του “Το ‘21 κι η αριστοκρατία του” «είναι άγια άγνοια να νομίζει κανείς ότι οι καλλιτέχνες, οι διανοούμενοι και γενικά οι άνθρωποι του πνεύματος δεν είναι ταξικοί και κατεστημένοι είτε το θέλουν είτε όχι», ενώ σε συνέντευξη του στην ΕΡΤ είχε αναφέρει πως “κάθε συγγραφέα, άξιου του ονόματος αυτού, και συνεπώς της λογοτεχνίας, ο ρόλος και η αποστολή του είναι να λευτερώσει τον άνθρωπο από τις πλάνες και τις διάφορες δουλείες στις οποίες τον έχουν υπαγάγει τα συμφέροντα”.
Παλεύουμε καθημερινά να συνειδητοποιηθεί από όλους και όλες βαθύτερα ότι η σπουδαιότερη λειτουργία της Τέχνης, γενικότερα του πολιτισμού, είναι να συμβάλλει στην πολύπλευρη ανάπτυξη της προσωπικότητας, στην ικανότητα όλων να κατανοούν και να επιδρούν στην κοινωνική πραγματικότητα”.
“Τα γυρίζω ανάποδα για να σταθούνε όρθια” είναι η χαρακτηριστική φράση του Σκαρίμπα που επιλέξαμε για τίτλο στο μουσικό αφηγηματικό αφιέρωμα. Για εμάς συμβολίζει τη σημερινή δυνατότητα και ανάγκη να έρθουν κυριολεκτικά τα πάνω κάτω. Όπως γράφει κι ο ίδιος ο Σκαρίμπας στο αυτοβιογραφικό στην “Περίπολο Ζ”: «Επειδή το Ζήτημα δεν είναι να μη θέλουν τα συμφέροντα να κάνουν το κακό, αλλά να μην μπορούν να το κάνουν, είναι όλα χαμένα αν δεν περάσει ολόκληρη η εξουσία στα χέρια των λαών»…
Τέλος ο Δ. Λιάσκος ανέφερε και ότι θα συνεχιστεί η συνεισφορά του ΚΚΕ στο Ετος Γ. Σκαρίμπα και με άλλες πρωτοβουλίες (η θεατρική ομάδα Στερεάς-Εύβοιας του ΚΚΕ θα ανεβάσει έργο του Σκαρίμπα· το Φεστιβάλ της ΚΝΕ στη Χαλκίδα θα έχει περιεχόμενο σχετικό και με τον Σκαρίμπα· στο κεντρικό Φεστιβάλ της ΚΝΕ τον ερχόμενο Σεπτέμβριο θα γίνει έκθεση των Καραγκιοζοφιγούρων του Σκαρίμπα).
Ομιλία του Κ. Μπαϊρακτάρη, προέδρου του Συλλόγου Φίλων Γ. Σκαρίμπα, στην εκδήλωση του ΚΚΕ
Αγαπητές φίλες και φίλοι, καλησπέρα σας
Ιδιαίτερη και ξεχωριστή η τιμή, που μας κάνετε να τιμήσετε απόψε τον Πολιτιστικό μας Σύλλογο, τους Φίλουςτου Γιάννη Σκαρίμπα, με τη σαραντάχρονη συνεπή και σταθερή παρουσία του στο πολιτιστικό γίγνεσθαι του τόπου μας και την καθοριστική του συμβολή στην προώθησητου πολύτροπου σκαριμπικού έργου με την ιδιαίτερη αισθητική του υπόσταση και τη μοναδική του νοηματοδοσία.
Ένα έργο δηκτικό και ανατρεπτικό των συμβατικών και καθεστώτων πραγμάτων, που ο συγγραφέας Γιάννης Σκαρίμπας απότο λυκαυγές της λογοτεχνικής του πορείας και κυρίως κατά τη δεκαετία του ’30, που υπήρξε η γονιμότερη συγγραφική του περίοδος, καθιέρωσε το προσωπικό του ύφος γραφής και απολύτως με την εράσμια και «πεπρωμένη [του] πόλη» Χαλκίδα ταυτίστηκε.
Αυτή η πόλη και οι άνθρωποί της (κυρίως οι λαϊκοί τύποι του μόχθου, του λιμανιού και των γειτονιών της) υπήρξαν η μήτρα και η τροφός των εμπνεύσεών του, παράγοντας κατά τη διάρκεια του μακρού του βίου ένα έργο, γιομάτο σφρίγος και παλμό νεανικό, δομημένο με βαθύ στοχασμό, κανόνες και πνεύμα προσωπικό, ιδιοτυπία στην έκφραση, τη γλώσσα και τη γραφή, συνθέτοντας το συγγραφικό του σύμπαν με ευρηματικότητα, περίτεχνη πλέξη και αρτιότητα μοναδική και αξεπέραστη.
Είναι ένα έργο, το σκαριμπικό, που ατέλευτα στη γραμμή της πρωτοπορίας θα βρίσκεται και όσο περνάει ο χρόνος, πιότερο θα σαγηνεύει, λάτρεις φανατικούς θα θηρεύει, θα εμπνέει και τροχιοδεικτικό της πορείας τους στη σκέψη, τη δράση και τη ζωή θ’ αποβαίνει.
Είναι ένα έργο, που και εμένα προσωπικά αφάνταστα με έχει εμπνεύσει και καθοδηγήσει και πολλά σε αυτό και στον δημιουργό του Γιάννη Σκαρίμπα οφείλω και για τούτο ολόψυχα τον μακαρίζω.
Απόψε, δε, είναι μία πολύ ιδιαίτερη στιγμή για τον Σκαρίμπα και τον Σύλλογο, που φέρει τ’ όνομά του, καθώς είναι η πρώτη φορά, που ως συλλογικός πολιτιστικός φορέας τιμάται για την καθοριστική συμβολή του στη διαφύλαξη και προώθηση του πολυδιάστατου σκαριμπικού έργου.
Εμείς οι του Δ. Σ. των Φίλων Γιάννη Σκαρίμπα (από τον πρωτεργάτη της ίδρυσής του και επί πολλά έτη Πρόεδρό του Νίκο Χατζηγιάννη, τα κατά καιρούς άλλα μέλη του Διοικητικού μας Συμβουλίου, τα σημερινά του μέλη και τα όσα πλαισιώνουν τις τάξεις του Συλλόγου) απλώς υπηρέτες του λαμπρού σκαριμπικού έργου προσπαθούμε να είμαστε και με τις μικρές μας δυνάμεις ολόπλευρα και ανιδιοτελώς να αφιερωνόμαστε.
Αναμφίβολα, τα τιμητήρια του ΚΚΕ μέσω ημών των παρόντων αποδίδονται σε όλα τα μέλη του Συλλόγου μας, που κατά καιρούς πέρασαν από το κατώφλι των Φίλων Γιάννη Σκαρίμπα και εξ όλων αυτών σας ευχαριστούμε.
Προσωπικά, σας ευχαριστώ και για την τιμή, που μου εκάνατε (με τη συμπλήρωση τριάντα χρόνων από την ένταξή μου στους Φίλους Γιάννη Σκαρίμπα, που συμπίπτει με τα σαραντάχρονα της εκδημίας του Γιάννη Σκαρίμπα και των πολυσχιδών δράσεων του Έτους Σκαρίμπα στο Γριπονήσι και σε πολλά άλλα μέρη της χώρας) να με συμπεριλάβετε στα τιμώμενα πρόσωπα.
Κλείνοντας, καταθέτω:
τον χαιρετισμό εκ μέρους όλων των Φίλων Γιάννη Σκαρίμπα προς τους διοργανωτές της αποψινής εκδήλωσης και προς το πολυπληθές κοινό της Συνεδριακής Αίθουσας της Περιφερειακής Ενότητας Εύβοιας
και μαζί τις ευχαριστίες μας, που με ιδιαίτερο τρόπο τους πολυάκτινους σκαριμπικούς κόσμους προσεγγίσατε και απόψε στα πλαίσια του Έτους Σκαρίμπα ως Τομεακή Επιτροπή Εύβοιας του ΚΚΕ παρουσιάζετε.
Καλή επιτυχία!
