Άνθρωπος της πόλης του Κωνσταντίνου Μπαϊρακτάρη
(αναδημοσίευση από την εφημερίδα ΕΥΒΟΙΚΟΣ ΤΥΠΟΣ)
Με θλίψη βαθιά πριν λίγες μέρες μάθαμε πως τη Δευτέρα 17 Φεβρουαρίου 2020 έφυγε από τη ζωή ο – ταυτισμένος με την ξενόγλωσση παιδεία στον Εύριπο, ο πολύ αγαπητός στην κοινωνία της πόλεώς μας, αλλά και στους λογοτεχνικούς κύκλους της πατρίδας μας – Βαγγέλης Τσονίδης.
Άνθρωπος της πόλης και της δράσης, δοτικός και πολύ φιλικός, άτομο με παρρησία γνώμης και διατύπωσης αξιακών θέσεων, οξυδερκής και πολυσυλλεκτικός, ανοιχτός σε συνεργασίες και στην υιοθέτηση πρωτοβουλιών για την πραγμάτωση νέων πολιτιστικών δράσεων και σκοπών.
Άνθρωπος της πόλης ο Βαγγέλης Τσονίδης, που πολλά θετικά του πιστώνονται, με πρώτο αυτών την έμπνευση και καθιέρωση των Πανελλήνιων Λογοτεχνικών Διαγωνισμών της Δημόσιας Κεντρικής Βιβλιοθήκης Χαλκίδας, για τους και οποίους ακάματα πάλευε και με όλες του τις δυνάμεις πάσχιζε για την οργάνωση και παρουσίασή τους, αλλά και για την παραγωγή και ευπρεπή έκδοση των Ανθολογίων Διηγήματος και Ποίησης, αρχής γενομένης το 1995 (με εξώφυλλο φιλοτεχνημένο από τον Αντώνη Καραχάλιο) και κατακλείδιο το (με εξώφυλλο του Δημήτρη Μυταρά) εκδοθέν τον Απρίλιο του 2003.
Θυμάμαι τον αγώνα και την αγωνία του αείμνηστου Βαγγέλη Τσονίδη, που για καιρό αγωνιζόταν να συγκεντρώσει, να αξιολογήσει και να διορθώσει το υλικό των Ανθολογίων, φροντίζοντας να λάβουν την οφειλόμενη αρτιότητα και να είναι έτοιμα στην ώρα τους, ώστε να παρουσιαστούν και διανεμηθούν από το εκλεκτό της Δημόσιας Κεντρικής Βιβλιοθήκης Χαλκίδας προσωπικό, λίγο μετά το πέρας των όλων δράσεων κατά την τελετή των βραβεύσεων στο Δημοτικό Θέατρο Παπαδημητρίου των Ελλήνων λογοτεχνών, που συμμετείχαν στους – ανά διετία προκηρυσσόμενους και με εκατοντάδες συμμετοχές δόκιμων ή εκκολαπτόμενων λογοτεχνών – Πανελλήνιους Λογοτεχνικούς Διαγωνισμούς της Δημόσιας Κεντρικής Βιβλιοθήκης Χαλκίδας.
Από κοντά, και οι άλλες του πρωτοβουλίες: οι φωτογραφικές εκθέσεις, οι λογοτεχνικές βραδιές, η στήριξη των καθιερωμένων Πανευβοϊκών Εκθέσεων των Ερασιτεχνών Ζωγράφων-Καλλιτεχνών, που σε τακτά χρονικά διαστήματα στην ισόγεια αίθουσα της Δημόσιας Κεντρικής Βιβλιοθήκης Χαλκίδας πραγματοποιούνταν και με μεγάλη στέφονταν επιτυχία.
Βήματα και φάροι πολιτισμού οι δράσεις ετούτες. Δράσεις, αγαπητές στον Εύριπο και στο Πανελλήνιο. Δράσεις, με βέβαιες ή διαφαινόμενες προοπτικές εξέλιξης και ανόδου. Δράσεις, που αναμφίβολα πόλος έλξης για τους εργάτες της γραφής απέβαιναν, πώς και πώς τις ανέμεναν, πολύ σήμερα μας λείπουν και μαζί τους πλέον και ο εκλιπών αείμνηστος Πρόεδρος της Δημόσιας Κεντρικής Βιβλιοθήκης Χαλκίδας Βαγγέλης Τσονίδης, που άφησε της Χαλκίδας τους «σπασμένους τους δρόμους» και από δεκαημέρου στους Ουρανούς φωτεινός και πολύγλωσσος μετά στεφάνων πιλαλεί και τα χαίρε του – σε όσους ευτυχήσαμε να βρεθούμε κοντά του και να με τον έναν ή τον άλλον τρόπο να συνεργαστούμε μαζί του και όμορφες να βιώσουμε στιγμές – γνέφει.
Χαλκίδα, 27 ΦΕΒ. 2020
Για τον Βαγγέλη Τσονίδη (ΕΝΑ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΟ) του Συμεών Σταμπουλού
(αναδημοσίευση από την εφημερίδα ΕΥΒΟΙΚΟΣ ΤΥΠΟΣ)
Γράφω δυο λόγια στη μνήμη του Βαγγέλη Τσονίδη, του εξαιρετικού ανθρώπου που είχα την τύχη να συναντήσω πριν από τριάντα περίπου χρόνια και να γνωρίσω στο πρόσωπό του την καλοσύνη και την ανθρωπιά, ό,τι με μια λέξη ονομάζουμε ήθος. Τον γνώρισα φυσικά στην πόλη όπου κατέφυγε για να ζήσει τα τελευταία του χρόνια ο Αριστοτέλης˙ εκεί που γεννήθηκαν ο Δημήτρης Μυταράς και ο Νίκος Σκαλκώτας˙ την πόλη που ενέπνευσε τον Γιάννη Σκαρίμπα, και αυτός της πρόσφερε την πέννα του και τα περισσότερα χρόνια της ζωής του.
Ο Σκαρίμπας ήταν η αφορμή να γνωρίσω κι εγώ την όμορφη Χαλκίδα και τους ανθρώπους της. Ερχόμουν συχνά από τα φοιτητικά μου χρόνια, αλλά τακτικότερα και με συγκεκριμένο στόχο τη δεκαετία του ‘90.
Το 1991 είχα κερδίσει υποτροφία από το Ι.Κ.Υ. στον τομέα της νεοελληνικής φιλολογίας και η επιλογή μου ήταν να εκπονήσω διατριβή με θέμα τις πηγές της πεζογραφίας του Γιάννη Σκαρίμπα. Το θέμα είχε προτείνει ο επιβλέπων καθηγητής μου Π.Δ. Μαστροδημήτρης, ένα ακόμη λαμπρό τέκνο της Χαλκίδας, γνώστης του έργου του Σκαρίμπα.
Το αρχείο του Σκαρίμπα απόκειτο ήδη στην Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη Χαλκίδας, όπου απευθύνθηκα προκειμένου να αρχίσω την έρευνα. Ο τότε διευθυντής της Δ.Κ.Β.Χ, του οποίου δεν γνωρίζω, ή μάλλον φρόντισα να λησμονήσω, το όνομα, ζήτησε να υποβάλω σχετική αίτηση, θα ακολουθούσε η έγκριση από τα μέλη του διοικητικού συμβουλίου και η παραχώρηση της άδειας μελέτης του αρχείου. ‘Υστερα από τέσσερεις ολόκληρους μήνες η αίτηση δεν είχε ακόμη συζητηθεί παρά τις συνεχείς οχλήσεις και τις αλλεπάλληλες επισκέψεις μου στην Χαλκίδα. Όταν η υπομονή εξαντλήθηκε, επισκέφτηκα την Βιβλιοθήκη και ζήτησα να μου παραχωρηθεί ο πρώτος φάκελος του αρχείου. Στην επίμονη άρνηση του διευθυντή ζήτησα την επέμβαση εισαγγελέα για παρεμπόδιση πρόσβασης σε διαθέσιμο για το αναγνωστικό κοινό υλικό. Σημειωτέον ότι ως υπότροφος αποζημιωνόμουν οικονομικά από το υπουργείο Πολιτιτισμού για έργο που δεν είχα ακόμη κατορθώσει να ξεκινήσω. Στην έντονη λογομαχία και επικίνδυνη ατμόσφαιρα που δημιουργήθηκε, κλήθηκε προφανώς από υπάλληλο ο πρόεδρος της Βιβλιοθήκης κ. Τσονίδης. Δεν γνώριζα την ύπαρξη προέδρου για να απευθυνθώ εξ αρχής σε αυτόν. Ο κ. Τσονίδης, μειλίχιος, ευγενικός και δείχνοντας απόλυτη κατανόηση στο πρόβλημα, αναγνωρίζοντας την αιτία που το δημιούργησε, με καθησύχασε, μου παραχώρησε ξεχωριστό χώρο μελέτης και έδωσε οδηγίες στο υπαλληλικό προσωπικό να εξυπηρετηθώ με το δικαίωμα άμεσης και απόλυτης πρόσβασης στο αρχείο Σκαρίμπα. Όπερ και εγένετο. Από την ημέρα εκείνη επισκεπτόμουν την Βιβλιοθήκη δύο φορές την εβδομάδα, μέχρι να ολοκληρωθεί η έρευνα. Κάθε φορά φρόντιζα να συναντώ τον θαυμάσιο αυτόν άνθρωπο και να συζητώ μαζί του για την πορεία της έρευνας.
Το 2005 στο Α’ Διεθνές Συνέδριο για τον Γιάννη Σκαρίμπα στην Χαλκίδα είχα την ευκαιρία, στην αρχή της ανακοίνωσής μου, να ευχαριστήσω δημοσίως τον εκλεκτό πολίτη και πρόεδρο της Βιβλιοθήκης σας, στον οποίο οφείλω το απρόσκοπτο ξεκίνημα ενός οδοιπορικού επί τα ίχνη του Γιάννη Σκαρίμπα, που κράτησε έξι χρόνια.
Είθε να πορευόμαστε πάντοτε και στα ίχνη συμπολιτών μας που έζησαν, όπως ο Βαγγέλης Τσονίδης, στο μέτρο της φρόνησης και της ευγένειας.
17 Φεβρουαρίου 2020